Het is een week na de stikstofbrief van het Kabinet. Geen deugdelijk juridisch raamwerk om de stikstofcrisis finaal op te lossen. Wel alvast drie maatregelen die ‘stikstofruimte’ opleveren: snelheidsverlaging, voermaatregelen en een saneringsregeling varkenshouderij. Zijn deze maatregelen passend en houdbaar binnen de Vogel- (soorten) en Habitat (leefgebieden) richtlijn, basis voor het nationale Natura 2000 natuurbeleid?
Sinds mei dit jaar worden geen vergunningen op grond van de Wet natuurbescherming meer verleend nadat de Raad van State aan iedere hoeveelheid stikstofdepositie, hoe klein ook, een significant effect toekent. In een eerste reactie stelt de overheid gebiedsgerichte bronmaatregelen voorop als voorwaarde voor toedeling van stikstofruimte. In tegen reacties wordt een drempelwaarde bepleit: weinig administratieve lasten voor verwaarloosbare stikstofuitstoot.
Kenners betwijfelen of de uitspraak van de Raad van State wel in overeenstemming met Natura2000-regels is. Als de kleinst denkbare uitstoot al significant is, gaat de betekenis van dit begrip immers verloren. Ofwel: niet iedere uitstoot kan simpelweg een significant effect hebben, juist om te voorkomen dat altijd een passende beoordeling (onderzoek) nodig is.
Verder betwijfelen deze kenners of vergunningverlening op grond van de Wet natuurbescherming voorwaardelijk kan zijn, zoals door koppeling aan voorafgaande bronmaatregelen (snelheidsverlaging, ander veevoer). Dergelijke maatregelen reguleren vooral de al bestaande overbelasting aan stikstofuitstoot. Tenslotte, de Habitatrichtlijn ziet op een scheiding tussen algemene bronmaatregelen (bijvoorbeeld minder stikstofdepositie op een natuurgebied) en toestemming voor een concrete activiteit.
De kanttekeningen staan op gespannen voet met de politiek-bestuurlijke keuze voor het maatregelpakket als voorwaarde om vergunningverlening weer op gang te helpen. Zou dit anders zijn dan zouden innovaties met minder stikstofuitstoot niet vergund kunnen worden vanwege de stikstofruimte die bestaande activiteiten al hebben.
Het land zit in de knel, mede door een patstelling in opinies. Natuurlijk moet allereerst de stikstofuitstoot verder omlaag. Dat kost tijd en, door het ‘stootblok’ (woord premier Rutte) van de Raad van State, ook een belangenafweging. Juist dit laatste past evenwel prima bij de Habitatrichtlijn (art. 6.3) dat ook evenwicht met niet-ecologische belangen voorstaat. Een drempelwaarde voor verwaarloosbare emissies, mits ecologisch onderbouwd, kan prima de zo noodzakelijke versnelling brengen.
Lees de column op de website van Cobouw.
- Delen
