Circulariteit

Circulair bouwen is het toepassen van de principes van circulariteit in de bouw, bijvoorbeeld bij het kiezen van grondstoffen en materialen. Circulariteit is een belangrijk kenmerk van baksteengevelwerk. 

Circulaire eigenschappen van gevelbaksteen

Wat maakt baksteengevelwerk circulair?
- Duurzaam gewonnen hernieuwbare grondstof
- Zeer lange levensduur
- Goede hergebruiksmogelijkheden
- Lage MKI-waarde

Wat is het doel van circulair bouwen?

Het circulair bouwen met gevelbaksteen kent meerdere doelen. Denk aan het beschermen van materiaalvoorraden, behoud van waarde en de milieukwaliteit. Ook het beschermen van ecosystemen en het bevorderen van biodiversiteit zijn doelen van circulair bouwen. Uiteindelijk draait circulariteit in de bouw voornamelijk om twee basisprincipes. Dat is het beperken van het gebruik van materialen en het beperken van het verlies van materialen.

Circulaire ontwerpstrategieën

De leidraad Circulair Ontwerpen van Platform CB'23 biedt 7 circulaire ontwerpstrategieën. Baksteen kan daarin prima een centrale rol spelen. Het KNB-artikel Circulair ontwerpen(pdf) in de BNA-nieuwsbrief duidt die rol. Om dit concreet te maken verwijst de publicatie naar het KNB-architectuurmagazine Baksteen met thema Circulair. Het biedt inspiratie voor andere projecten met baksteen.

  

Principes van circulair bouwen met baksteen 

1. Benut het beschikbare, dat beperkt de vraag naar nieuwe materialen.
   Dierbare bakstenen gebouwen worden zelden gesloopt maar hergebruikt met behoud van het baksteengevelwerk. Hergebruik van bakstenen is mogelijk bij gebruik van droogstapel- en hangsystemen en bij baksteenmetselwerk gemetseld met kalkmortel. Gebruikte metselbakstenen zijn zeer beperkt beschikbaar, de vraag overtreft meestal het aanbod.
2. Gebruik duurzaam geproduceerde, hernieuwbare en algemeen beschikbare grondstoffen.
   Gevelbaksteen wordt gemaakt van klei. Dit is een natuurlijke, algemeen beschikbare én hernieuwbare grondstof. De voorraad ongewonnen klei is groot en de aanvoer ervan door de natuur is een continu proces.
3. Minimaliseer de milieu-impact van het werk over de gehele levensduur.
   Door het efficiënte productieproces, de korte transportafstanden en de zeer lange levensduur zonder onderhoud heeft baksteengevelwerk een gunstige MKI-waarde.
4. Realiseer een lange levensduur.
   De praktijk toont aan dat de levensduur van baksteengevelwerk zeer groot is. Het gaat gebruikelijk net zo lang mee als het gebouw.
5. Denk na over materiaalhergebruik.
   Bakstenen die tijdens of net na de productie niet aan de hoogste kwaliteitseisen voldoen worden vermalen en met nieuwe klei vermengd in het proces teruggebracht. Dat bespaart energie en voorkomt afval. Gevelbaksteen wordt naar de huidige stand van de techniek veelal vermalen tot granulaat en gerecycled in nieuwe keramische producten, ingezet als grond- of zandvervanger, of als toeslagstof in bouwmaterialen gebruikt. Er zijn diverse hang- en droogstapelsystemen die het hergebruik van gevelbaksteen verder optimaliseren. Ook aan het einde van de levenscyclus zijn bakstenen ongevaarlijk voor mens en milieu.

Poster circulair met bouwkeramiek

 
Download hier de poster